Wereldwijd is rum al een paar jaar aan een onstuitbare opmars bezig. Deze drank is het afgelopen decennium herontdekt door zowel liefhebbers van cocktails als van oude, gerijpte dranken. De basis is suikerriet, maar dat betekent niet dat rum een zoete drank is. De smaken, ja die zijn vaak tropisch. Logisch ook. Maar veel rums bevatten helemaal geen suiker. En sommige een beetje. Als je rum in cocktails gaat gebruiken doe je er toch al suiker bij, dus heel veel maakt het niet uit. Ga je rum puur drinken, dan maakt het natuurlijk wel veel uit of er suiker is toegvoegd. Maar uiteindelijk is het een kwestie van smaak waar je voorkeur naar uitgaat.

Spaans, Engels & Frans

Dit zijn de 3 belangrijkste stijlen rum. Veel valt te rijmen met het land dat hier ooit een kolonie had. Deze brachten immers distilleerketels mee in de stijl waar ze thuis ook mee werkten. De Spaanse stijl wordt gekenmerkt door kolomdistillatie, vaak lichtere stijl rums en vaak ook licht gezoet. De Engelse stijl krijgt z’n kenmerkende zwaardere smaak door potstill distillatie, waardoor veel esthers in de rum te vinden zijn. De Franse stijl is de enige die van vers rietsuikersap wordt gemaakt. De distillatie hiervan vindt plaats in Franse stijl kolomdistillatie en wordt bij rijping geclassificeerd zoals Cognac. De verschillen tussen deze 3 stijlen zijn enorm. Perfect dus voor een ontdekkingsreis.

Tegelijk is het ook zo dat elk land een eigen stijl heeft. Binnen dat land heeft elke distilleerderij ook nog eens een eigen stijl. De grote verdeling van Spaans, Frans en Engels zegt dus wel iets, maar tegelijk is het een zeer incomplete richtlijn. Zaken als terroir, techniek van distilleren, manier van fermenteren en rijping spelen een enorme rol. Denk maar eens aan Schotland, waar binnen dat land alleen al 5 belangrijke regio’s zijn met elk een totaal verschillend terroir met daarbinnen ook totaal verschillende distilleerderijen.

Appels met appels met vergelijken

Je komt vaak artikelen tegen waarin rums met elkaar worden vergeleken. “Merk X is veel beter dan merk Y” lees je dan. Wat opvalt is dat vaak lichte of ongerijpte rums worden vergeleken met flink gerijpte rums. Nogal logisch dat daar een enorm verschil in zit. Rijping heeft namelijk een immense invloed op de smaak. Met name door het tropisch klimaat waarin rums worden gemaakt vindt de rijping versneld en meer intens plaats dan bijvoorbeeld in Schotland. Ga je dus rums naast elkaar proeven, let dan goed op wat je met elkaar vergelijkt. En waarvoor je de rum gaat gebruiken. Lichte rums kun je goed gebruiken in cocktails als de Mojito, Piña Colada en Daiquirí. Langer gerijpte rums gebruik je in bijvoorbeeld een Mai Tai en Rum Old Fashioned.

Regels

Een groot misverstand over rum is dat er geen regels zouden zijn voor de productie ervan. Maar niets is minder waar. Zo geldt voor de meeste landen dat het jaartal op de fles het jongste bestanddeel moet zijn. In sommige landen gelden strengere regels, zoals op Jamaica, waar geen suiker mag worden toegevoegd, bepaald wordt dat enkel met koper mag worden gedistilleerd, welk soort gist wordt gebruikt en zit er een commissie genaamd JRASTA (goeie naam ook) bovenop het controleren van rums. In Martinique wordt Franse stijl rum gemaakt en geldt een G.I. met zeer strenge regels over productie en rijping. In de EU is recentelijk een wet aangenomen die stelt dat rum nooit meer dan 20 gram suiker per liter mag bevatten. Er zijn nog onnoemelijk veel meer bepalingen, maar dat konijnenhol duiken we nu niet in.

Witte Rum

Plantation 3 Stars
Het Franse Cognachuis Ferrand wordt geleid door Alexandre Gabriel, een charismatisch visionair, die een jaar of 20 geleden begon met het kopen van rums en deze in Frankrijk na te rijpen op ex-Cognacvaten. De rums worden per land gebottled, zodat je de karakteristieken terugproeft, aangevuld met een licht continentale touch. Ook maken zij een aantal blends van verschillende stijlen, zoals de 3 Stars. Hier worden rums uit Barbados, Jamaica en Trinidad samengebracht. Barbados zorgt voor de basis: vanille, biscuit, lichtere smaken. Jamaica brengt uiteraard de kenmerkende zware tonen mee, veel esthers, diepe smaken. Trinidad zorgt voor wat verfijning. Een heerlijke rum om cocktails mee te maken, zoals een Daiquirí of Mojito.

Clairin Sajous 
Dat wit niet noodzakelijk weinig smaak betekent laat Clairin zien. Deze rum uit Haïti levert een ware smaakexplosie door het bijzondere productieproces en door het benadrukken van terroir. Clairin wordt gemaakt op zeer ambachtelijke wijze: natuurlijk vergisting, volledig biologische landbouw, verschillende soorten suikerriet en daarmee de enige volledig natuurlijke rum ter wereld. Om te weten wat je proeft moet je gewoon die fles kopen. Smaakomschrijvingen als nootmuskaat, ananas, mango, vijg, walnoot, amandel, sinaasappel, steranijs en lychee doen de rum nog tekort. De naam Sajous staat trouwens voor Michel Sajous, eigenaar van de Chelo distilleerderij in Saint Michel de l’Attalaye.

Gouden rum – licht gerijpt

Eminente Reserva 7 Years
Cuba is een land met een roemruchte historie. Aan de ene kant is het de plek waar de moderne rum is ontwikkeld door Bacardí, aan de andere kant is het het land dat diezelfde familie het land uitjoeg tijdens de revolutie in 1960. Er worden uiteraard nog altijd rums gemaakt in Cuba, waarbij 2 belangrijke stijlen te onderscheiden zijn: Occidente (Westerse stijl) – intens, droog en perfect voor cocktails. Oriente (Oosterse stijl) – zoet en fruitig, goed om puur te drinken. Eminente Rum, dat in de centraal gelegen provincie Villa Clara ligt,  combineert deze 2 stijlen. Je komt hierin smaken tegen als caco, koffie, pruim, vanille en chocolade.

Bacardi Reserva Ocho
Het is dankzij het pionierswerk van Don Facundo Bacardí dat het oude vuurwater werd veranderd in de moderne rum. Hij experimenteerde met vergisting en met het distillatie- en filtartieproces, waardoor hij de Bacardí Superior (ja inderdaad, die witte) ontwikkelde. En wat llanger in het vat zit wordt vaak ook beter. De Bacardi Reserva Ocho is een geroemde rum, met een meer dan goede prijs-kwaliteit verhouding. Deze rum is zowel goed om te mixen in cocktails als om puur te drinken.

Bruine Rum – langer gerijpt

El Dorado 15 years
In de jungle van het Britse Guyana ligt de Demerara Distillery, de enige in dit land. El Dorado biedt een range van jonge rums aan, perfect voor mixen, maar de oudere rums is waar het hart van de liefhebber echt sneller door gaat kloppen. De 12 jaar oude variant is de instap van deze range, die verder wordt afgemaakt met de 15 en 21 jaar. Deze range wordt gemaakt met distillaten uit de enige nog werkzame houten distilleerketels: een kolom en een potstill. Hiermee wordt de unieke smaak van deze rum gecreëerd. Deze 15 jaar oude variant heeft bij lancering een schokgolf teweeg gebracht in de wereld van distillaten.

Diplomático Reserva Exclusiva
Diep in de binnenlanden van Venezuela ligt Distilleria Unidas SA, de distilleerderij waar onder andere Diplomático rum wordt gemaakt. Ze maken gebruik van verschillende soorten kolommen en ketels. De columnstills zorgen voor de lichtere rums, terwijl de verschillende postills gebruikt worden voor de oudere rums. Het vlaggenschip is de Reserva Exclusiva. Aangezien er in Venezuela geen verplichting geldt dat het jongste element op de fles moet worden vermeld, staat er geen leeftijdsaanduiding (meer) op de fles. Het blijft wel een van mijn favoriete rums, zowel om te sippen als om Old Fashioneds mee te maken. Er is wat suiker aan toegevoegd wat deze rum, waardoor deze bij de eerste paar slokken wat aan de zoete kant lijkt te zijn. Maar proef je even door, dan kom je een wereld binnen vol tropische smaken, de neus is echt een explosie van geuren. Vaille, kaneel, bruine suiker, cacao en walnoten. Een kleine greep uit wat je te wachten staat.

Flor de Caña 12 years
Deze rum wordt al sinds 1890 in Chichigalpa, Nicaragua gemaakt en inmiddels staat de 5e generatie van de familie Pellas aan het roer. Flor de Caña heeft zich de afgelopen jaren sterk toegelegd op sustainability, is fair trade gecertificeerd en heeft een carbon-neutral productie. De rum wordt gemaakt van molasses en vijf maal gedistilleerd in kolomstills. De rijping vindt plaats in ex-bourbon vaten en er wordt geen suiker toegevoegd aan de rums. De 12 jaar oude rum is de instap van hun ultra premium rage, die ook een 18, 25 en 30 jaar oude variant bevat. Een prachtige smaak van vanille, gebakken appels, honing en rood fruit.

Don Papa 10 years
Weinig merken zijn zo hard gegroeid als Don Papa. Deze rum is afkomstig uit de Filippijnen, waar al enorm veel rum werd geproduceerd. De originele versie van hun Small Batch is zo populair dat deze vaak niet verkrijgbaar is. Vandaar dat we hier de 10 jaar oude variant meenemen. Kleine disclaimer: rum-puristen zijn niet bepaald fan van Don Papa. Maar smaak blijft persoonlijk en het is niet voor niets dat het merk zo snel zo veel fans heeft gekregen. De 10 jaar oud heeft een iets droog smaakprofiel dat leunt naar colanoot, tropisch fruit en vanille. Het is een zoete rum en liefhebbers van droge, ongezoete rums gaan hier geen plezier aan beleven. Hou je van volle, zoete rums, dan is dit helemaal voor jou.