Een goed uur rijden ten westen van London ligt in een piepklein dorpje Laverstoke Mill, de prachtige distilleerderij van Bombay gins. Alle blauwe flessen die je wereldwijd tegenkomt  van dit merk komen hier vandaan en dat zijn er nogal wat. 

Tekst & Beeld: Albert van Beeck Calkoen

Laat ik maar eens met een ferme uitspraak beginnen. Zonder Bombay Sapphire hadden we nu niet massaal aan de G&T gezeten. That’s right. Hoef je niet met me eens te zijn natuurlijk, maar ik leg m even uit. In de jaren ’60, ’70 en ’80 van de vorige eeuw raakte de wereld in de ban van een kleurloze en smaakloze drank: wodka. Eerst was het James Bond die Smirnoff razend populair maakte. Enige jaren later werd Absolut vodka gelanceerd met de iconische campagne van Andy Warhol. Alles wat daarvoor populair was op het gebied van drank kelderde in omzet en het was alleen nog maar wadka wat de klok sloeg. Niet heel lang daarvoor, in 1959 om precies te zijn, werd Bombay Dry Gin opgericht door Alan Subin een drankimporteur uit New York. De gin werd gemaakt door G&J Greenall’s, de oudste distillateur in de U.K. op basis van een recept van Thomas Dakin uit 1761. De verkopen gingen goed, want gin was erg populair, totdat wodka zijn intrede deed in de westerse wereld. 

In de jaren ’80 was daar Michel Roux die besloot om wat te doen aan de neergang van gin. De basis die hij wilde gebruiken was Bombay Dry Gin, maar daaraan wilde hij nog wel iets tweaken. Samen met Ian Hamilton, toenmalig distillateur bij Greenall’s, voegde hij 2 botanicals toe aan het recept van Bombay Dry Gin. Maar om die nieuwe drinker voor gin te vinden moest ook de fles worden aangepakt. Omdat gin in t geheel niet meer populair was werd besloten om het hier over een andere boeg te gooien. Een lichtblauwe fles werd gekozen, met daarop bovendien de 10 botanicals keurig omschreven. Op die manier werd meteen een ander issue aangepakt, namelijk dat niemand echt wist waarvan gin was gemaakt. Het merk Bombay was al gebaseerd op de gloriedagen van het Engelse koninkrijk, waar India toen ook nog onderdeel van uitmaakte. Besloten werd om het nieuwe produkt Bombay Sapphire te noemen, naar de enorme saffier Star of Bombay, gevonden in Sri Lanka en die kado werd gedaan aan de actrice Mary Pickford. Het merk werd in 1987 gelanceerd en de rest is, zoals het gezegde gaat, geschiedenis.

De afgelopen jaren werd in Laverstoke deze oude papierfabriek omgetoverd tot distilleerderij voor de verschillende gins van Bombay. Het complex, waar ooit bankbiljetten werden gedrukt, is van top tot teen gerenoveerd, wat fijn is want het is een industrieel erfgoed dat nu dus weer in gebruik is genomen. De distileerderij is open voor bezoekers en je kan hier rustig op eigen gelegenheid rondkijken en zien hoe deze gin tot stand komt. De gin wordt nu dus niet meer gedistilleerd bij G&J Greenall’s, maar alle stappen van het proces vinden onder eigen beheer plaats.

De basis voor Bombay Sapphire zijn oude Carterhead Stills, waarvan nog slechts een paar werkende exemplaren zijn te vinden. Het bijzondere van deze ketels is dat de botanicals niet in de ketel zelf worden meegekookt, maar worden gestoomd. De mand met kruiden, een geperforeerde koperen bak zit aan het einde van de ruim 10 meter hoge still, waar de alcoholdampen op neerslaan. Pas hier worden de smaken van de botanicals door de alcohol opgenomen. Dit proces heet vapour distillation en zorgt voor een zeer aromatische gin die een wat lichter smaakprofiel heeft. Waardoor het dus die perfecte nieuwe instap-gin werd die nodig was om de wodkadrinker in de jaren ’80 terug te krijgen naar de gin. A job well done.

En dan de basis van Bombay Sapphire: de botanicals. Om echt te begrijpen hoe deze er uitzien voordat ze de ketel ingaan, is een wel zeer indrukwekkende kas neergezet, om de tropische leefomgeving na te bootsen waar de meeste van deze ingrediënten oorspronkelijk in groeien. Wellicht overbodig om te noemen, maar voor de volledigheid: ze verbouwen niet hun eigen botanicals. De tien botanicals die worden gebruikt in Bombay Sapphire zijn jeneverbes (uiteraard), korianderzaad, citroenschil, iriswortel, engelwortel, bittere amandel, zoethout, kwassie, paradijskorrels en staartpeper. Vanuit verschillende locaties over de hele wereld komen samples binnen van deze gedroogde kruiden, wortels, schorsen, zaden, noten etc. In het Engels is er die mooie verzamelnaam ‘botanicals’, in het Nederlands niet te vertalen helaas. Door de Master Herbalist, Ivano Tonutti, worden deze allemaal getest en de beste batches worden gebruikt om de gins te maken. Want er worden hier verschillende soorten Bombay gin gemaakt: Bombay Dry Gin (8 botanicals), Bombay Sapphire (10 botanicals), Bombay Sapphire East (12 botanicals (met extra citroengras en Vietnamese peper) en Star of Bombay (met toevoeging muskuszaad en Bergamot schil). 

In essentie is gin een flavoured vodka. Aan die neutrale graanalcohol (verplicht als je London Dry Gin wilt maken) wordt door middel van distillatie de smaak van de botanicals toegevoegd. Andere methoden zijn om infusies te maken die je achteraf toevoegt aan de gin. Dan mag het alleen geen London Dry Gin meer heten. Je mag ook andere soorten alcohol gebruiken, bijvoorbeeld van druiven of aardappelen. Maar ook dan mag het ook geen London Dry Gin meer heten. Het kleine team dat verantwoordelijk is voor de productie werkt in de distilleerderij en zorgt voor de belangijkste, laatste check, namelijk met de neus. Machines kunnen veel van het werk doen maar het reukorgaan kan nooit worden vervangen door een machine. En dit is een onmisbaar element bij het creëren van drank. 

De distilleerderij is dus gewoon te bezoeken en dat is zeer de moeite waard. Al was het alleen al om de indrukwekkende kassen te zien die aan een kristalhelder riviertje liggen dat tussen de gebouwen doorstroomt. Naast de distilleerderij is een experience centre, waar je bij binnenkomst een kaart krijgt. Je kan dan uit bijna 30 verschillende potten kiezen die op verschillende tafels staan uitgestald. Hierin zitten botanicals, soms verschillende soorten van eenzelfde familie om aan te geven hoe divers de wereld van botanicals is. Vervolgens kun je op de kaart aangeven welke smaken je het meeste aanspreken. Aan het eind van de tour bevindt zich, surprise surprise, een enorme bar, waar je de kaart kan inwisselen. Op basis van de door jou geselecteerde smaken krijg je dan een overheerlijke cocktail geserveerd.

Plan je bezoek aan Laverstoke Mill hier.