Vodka is al dik duizend jaar oud en heeft z’n oorsprong ergens in Polen of Rusland. Waarschijnlijk is het overigens Polen. Tot in de jaren ’50 van de vorige eeuw bleef vodka een regionale drank. Totdat merken al Smirnoff en Absolut Vodka met respectievelijk James Bond en Andy Warhol de westerse drinker wist te verleiden. Iconische cocktails als de Vodka Martini, de Cosmopolitan en de Espresso Martini zorgen achter elkaar dat vodka blijft stijgen in populariteit. En het einde is nog lang niet in zicht.

Cocktails als motor

Meer dan bij enig andere dranksoort zijn cocktails leidend geweest in de groei van vodka. Het begon in 1941 met het bedenken van de Moscow Mule. In de 1960’s was het James Bond die een Vodka Martini shaken not stirred wilde hebben. Daarna maakte Sex & The City de Cosmopolitan populair en op dit moment zijn de Espresso Martini en Pornstar Martini niet meer weg te denken uit de cocktailbars. Het mooie van vodka is dat het relatief weinig smaak heeft en dus een makkelijk ingrediënt is dat smaken ondersteunt. Met de populariteit van ‘gewone’ vodka komt ook flavoured vodka op. Ook deze lenen zich prachtig voor cocktails, zoals vanillevodka voor de Pornstar Martini en citroenvodka voor de cosmopolitan.

Moscow Mule

We schrijven het jaar 1941. In de (toen) beroemde Cock n’Bull Pub op Sunset Boulevard, Hollywood, werd de eerste versie van de Moscow Mule op de kaart gezet. De eigenaar van deze pub, John “Jack” Morgan had namelijk ook een eigen gember bier, wat hij aan de straatstenen niet kwijt kon. Hij was goed bevriend met John Martin, distributeur van onder andere Smirnoff Vodka, wat ook heel slecht verkocht. Ze bedachten samen deze mix, die ze de Moscow Mule noemde: Moscow als verwijzing naar Rusland (ook al kwam Smirnoff daar niet vandaan) en de kick van de gember.

De cocktail werd pas echt een succes toen een van hun bartenders een polaroid foto maakte en deze in andere bars liet zien. Met name de manier van serveren, namelijk in een koperen beker, zorgde ervoor dat de cocktail een succes werd.

Schenk 50 ml vodka en 100 ml Gember Bier in een koperen beker (let op: binnenkant mag niet van koper zijn!) gevuld met crushed ijs knijp een partje limoen uit. Garneer met een takje munt.

Vodka Martini

“It leaves you breathless” was een zeer succesvolle campagne om mensen over te halen vodka te drinken in plaats van gin. Het was in de jaren ’50 nog heel gewoon om bij de lunch een (of twee) koude Martini’s naar binnen te werken. De klassieke Martini is gemaakt van gin en een beetje vermouth, maar dat kon je natuurlijk wel ruiken aan iemand. Vodka is relatief reuk- en smaakloos en prima dus om je lunchcocktails mee te maken. Ook James Bond was een fervent Vodka Martini drinker en de sponsoring van Smirnoff van deze geheimagent leverde enorm veel succes op. Zijn variant, een mix van gin en vodka, werd overigens de Vesper Martini genoemd.

Er zijn oneindig veel varianten bedacht op de Martini, maar laten we dicht bij het origineel blijven, waarbij de gin werd vervangen door vodka. Schenk 60 ml vodka, 10 ml droge vermouth en een scheutje citroenbitters in een mixing glass en roer met veel ijs. Blijf tussentijds proeven of je de (voor jou) juiste balans tussen verdunning en verkoeling hebt. Schenk daarna in een gekoeld Martiniglas en garneer met een citroenzest. Let op: dit is een straffe rakker en als je deze wat minder sterk wil, dan kun je ‘m shaken, zoals James Bond.

Cosmopolitan

De eerste aanzet van de huidige cocktailrevival was midden jaren ’90 in de Rainbow Room, New York. Hier werkten iconische bartenders als Dale DeGroff en Salvatore Calabrese. En hier kwamen beroemde gasten die hun cocktails dan weer dronken. Naar verluid was het Madonna’s favoriete bar, met de Cosmopolitan als favoriete cocktail. Toen het in de hitserie Sex & The City ook nog eens de lijfdrank van de 4 hoofdpersonen bleek te zijn volgde de rest van de wereld. De cosmopolitan was de aanvoerder van de eerste golf van de huidige cocktailrevolutie. Toch vind je deze heerlijke cocktail momenteel niet zo heel veel meer in bars. Dus kun je perfect thuis aan de slag!

Mix 35 ml (citroen) vodka, 15 ml Triple Sec, 30 ml Cranberry sap en 10 ml vers limoensap in een shaker en shake met veel ijs. Finestrain in een gekoeld Martiniglas en garneer met een sinaasappelzest. Protip: je kan de oliën in de schil boven het glas met een aansteker laten branden. Doe alleen de schil daarna niet in het glas, deze smaakt door het aansteken niet lekker meer.

Espresso Martini

Het verhaal van de Espresso Martini is inmiddels al vaak opgepend. Zo’n 30 jaar na het bedenken ervan voert de Espresso Martini momenteel echt de cocktailrevolutie aan. Inclusief viral (en echt ranzige) Parmezan Espresso Martini. Er zijn meerdere varianten waarbij je vooral kan spelen met de verhouding tussen vodka en likeur. Heb je een voorkeur voor een wat sterkere Esma, gebruik dan meer vodka (en wat meer suiker). Wil je wat zoeter en meer nadruk op koffie, gebruik dan meer likeur (en wat minder extra suiker).
Shake 35 ml Vodka, 15 ml koffielikeur, 40 ml espresso en 10 ml suikersiroop goed in een shaker. Finestrain in een gekoeld cocktailglas.

Top shelf of bottom shelf?

Voor het geval je je afvraagt wat hier staat: wat kies je? De goedkope vodka van de onderste plank of juist die van de bovenste plank. Een enorme misvatting is dat het bij cocktails niet uitmaakt wat je pakt, omdat je toch smaken met ekaar mengt. Helemaal verkeerd natuurlijk, want je cocktail smaakt zo goed als je minste ingrediënt. Pak je dus een goedkope vodka dan zal je dit terugproeven in je cocktail. Het verschil zit ‘m vaak in de kwaliteit van de grondstoffen en de manier van distilleren. Zorg dus dat je investeert in een goede fles, dan voorkom je dat je cocktail net de plank misslaat. Check Club Vodka voor een overzicht van flessen die je perfect kan gebruiken voor cocktails, maar óók heel lekker zijn om puur te drinken.