Niet iedereen houdt het op droog in januari. Vandaar dat we een heel artikel volrammen met de lekkerste dranken gemaakt van rogge. Rye dus. We hebben het hier echt over het betere werk, want rogge geeft een complexe smaak aan drank. Klein stukje geschiedenis: rum was tot midden 1700 de meest populaire drank in de VS. Doordat de accijns (Sugar Act) op molasses enorm steeg stortte de hele rumindustrie in, waardoor ruimte onstond voor iets nieuws. Rye whiskey. Overigens leidde deze Sugar Act ook tot de Amerikaanse Revolutie, maar dat geheel terzijde. Tot aan de drooglegging was Rye in de VS en Canada de toonaangevende drank. Cocktails van voor die tijd die whiskey bevatten waren vrijwel altijd gebaseerd op Rye Whiskey. De drooglegging, de Great Depression en WWII die volgden zorgden voor een ware kaalslag in de whiskey industrie.
Rye werd daarna nog maar mondjesmaat gedistilleerd en dan met name om te blenden voor bourbon whiskey. Tot de cocktail revival die begin 2000 op gang kwam. Door de hernieuwde interesse in oude cocktailrecepturen kwam ook de vraag naar Rye Whisky weer van de grond. Midden 2000 en dan met name na de financiële crisis steeg eerst bourbon enorm in populariteit. Rye whiskey volgde niet heel lang daarna. De regels voor het maken van Rye whiskey zijn vergelijkbaar met die van Bourbon Whiskey. Het moet minimaal 51 % rogge bevatten, maar het mag dus meer zijn. De rest wordt aangevuld met maïs, graan, (gemoute) gerst en haver. De samenstelling is uiteraard van groot belang voor de smaak. Hieronder vind je een mooi overzicht van Rye whiskey’s, van instap tot beukers voor de ervaren genieter.
Whistlepig Rye Whiskey
Als een van de eersten zag Whistlepig dat Rye wel eens groot zou kunnen worden. In 2007 startten zij met het opkopen van voorraden (Canadese) Rye die eigenlijk alleen werden gebruikt om te blenden in bourbon. Zo laag was de vraag op dat moment, met als gevolg dat flinke voorraden oude rye whiskey voor niet al te veel geld op te kopen was. Ondertussen kan Whistlepig uit een enorme hoeveelheid prachtige vaten kiezen om onder andere hun 10, 12 en 15 jaar te maken. Deze drie whiskey’s zijn allen op 50 % gebottled. Daarnaast hebben ze in Vermont hun eigen distileerderij geopend op de boerderij die ze in 2007 kochten. Hiermee maken ze oa de Farmstock serie mee. Hier rijpen ze ook de whiskey’s die ze uit Canada en Indiana kopen via een eigen vatenprogramma. Zo creëeren ze hun eigen signature smaakprofiel.
Whistlepig is bij verchillende aanbieders te koop: Hier is de link naar de 10 jaar, hier de 12 jaar en hier de 15 jaar oud.
Ron Colón 50/50 Rye
Dit merk uit El Salvador heeft niet alleen rum, maar ook een aantal bijzondere blends. Zo hebben ze een coffee infused rum en RumZcal, een blend van 33 % mezcal en 66 % rum. Maar er is ook de 50/50 RumRye. De naam zegt het al: 50 % Rum en 50 % Rye whiskey, geblend op 50 % alcohol. De smaak is precies wat je hoopt dat het is en combineert het beste van beide werelden.
Ik moet er meteen bij vermelden dat deze wat lastiger te vinden is, maar bijvoorbeeld bij Gintonicstore.be voor € 49,95
Stauning Rye
Wat krijg je als je een dokter, een chef, een slager, een leraar, een helikopterpiloot en 4 engineers samen laat werken? Precies: een whisky. Een Deense whisky om precies te zijn. En ook nog de eerste sinds de Deense koning 200 jaar geleden de productie van alcohol verbood. In 2005 startten zij met het maken van whisky. Hierbij hanteren zij het korrel tot fles principe. Een eigen malting floor, zelf fermenteren en 2 x distilleren. Hun eerste whisky is 48 % alcohol, op basis van Rye en moest een homage worden aan Deens roggebrood. Het is een combinatie van gemouten rogge en gerst. Gemoute gerst is altijd noodzakelijk om aan Rye whiskey toe te voegen om de fermentatie goed te laten verlopen. Een fruitige neus met licht peper, gedroogd fruit en kers in de mond met vanille en citrus en eindigend met een licht peperige en fruitige finish.
De Stauning Rye is bijvoorbeeld te koop bij BestofWines.nl voor € 48 (aanbieding).
Jack Daniel’s Rye
Als Jack Daniel’s iets doet dan moet het echt de moeite waard zijn. Want Jack is Jack. Hun Rye whiskey bevat 70 % rogge maar heeft toch het DNA van Jack Daniel’s op 45 % alcohol. En dat is niet zomaar iets, dit is namelijk de eerste nieuwe lancering sinds de drooglegging. Dan weet je dat het met de herleving van Rye wel snor zit. Dit is niet de spannendste Rye whiskey out there, maar wel een mooie instap om kennis te maken met het toch iets complexere smaakprofiel van rogge. Dat vaak ook wat kostbaarder is in aanschaf dan bourbon whiskey.
De Jack Daniel’s Rye is te koop bijvoorbeeld bij Topdrinks.nl voor € 28,99.
Kyrö Malt Rye Whisky
Deze distilleerderij staat in Finland en maakt uitsluitend distillaten op basis van Rye. Deze Malt Rye Whisky (47,8 %) is hun eerste gerijpte variant. Na een rijping van 3 jaar op nieuwe Amerikaans eiken vaten, met een tweede rijping op ex-bourbon en Marsala wijnvaten. Een heerlijk aromatische whisky met de volle smaak van roggebrood, vanille, caramel, honing, wilde besse en met een romige, peperige afdronk vol caramel en mokka.
De Kyrö Malt Rye Whisky is bijvoorbeeld te koop bij Drank.nl voor € 57,95.
Michter’s Straight Rye
Wat de oplettende lezer zal hebben opgemerkt is dat veel Rye Whiskey’s een hoog alcoholpercentage hebben. Deze Michter’s heeft een wat lager percentage, namelijk 42,5 %. Maar tegelijk zit deze whiskey in een hoger prijssegment. De prijs bij Michter’s komt door hun single barrel aanpak, waarbij heel veel aandacht gaat naar de vaten. En omdat de rest van de Michter’s range een flink hoger % heeft, moet dit een bewuste keuze zijn geweest. De smaak is inderdaad toegankelijk, wat bij Rye nog wel eens wil ontbreken. Een zacht boterige textuur met licht citrus, caramel, kers en groene appel. De afdronk is licht peperig met gember en eiken. Een prachtige all-round rye whiskey die zowel voor de kennismaking zeer geschikt is als voor de ervaren drinker en cocktail aficionado.
De Michter’s Straight Rye Whiskey is bijvoorbeeld te koop bij Gall.nl voor € 49,50.
Woodford Reserve Rye
Dit is een van de bekendste premium whiskeymerken uit de V.S. De Rye is hun 3e expressie in de core range, na de Bourbon en de Double Oak. De mashbill laat een vrij laag % rogge zien: 53 %. Daarnaast 33 % maïs en 14 % gemoute gerst. Dit zorgt ook voor een wat zoetere Rye whiskey die wellicht meer voor de bourbon drinker is. De neus is vrij licht, met zoete tonen van appel en peer. Ook in de mond vinden we deze smaken, samen met vanille en honing. De spicyness van de rogge is aanwezig, maar meer op de achtergrond. De afdronk is lang en maakt dit echt een mooie sipping whiskey.
Je koopt de Woodford Reserve Rye bijvoorbeeld bij Topdrinks.nl voor € 41,45.