In de zonovergoten havenstad Marseillan, gelegen aan de Franse Middellandse Zeekust, komt een aperitief tot leven dat zijn gelijke niet kent. Noilly Prat, sinds 1813 een begrip, wordt hier met een dosis Zuid-Franse flair vervaardigd. Wat maakt dit merk zo bijzonder? Het antwoord ligt in zijn rijke geschiedenis, vol smaakvolle ontdekkingen en onvergetelijke momenten.

Geschiedenis in je glas

Noilly Prat begint als een lokale speler in de stad Lyon in 1813, als Joseph Noilly er zijn Wine & Spirits handel opricht. In 1843 richt hij in Marseille een productiefaciliteit op voor het maken van vermouth, een drank die in die periode enorm aan populariteit toeneemt. In 1855 gaat zijn zoon Louis Noilly in zee met zijn zwager Claudius Prat, en werd het bedrijf Noilly Prat Cie opgericht. Echt groot wordt het als, Anne-Rosine Noilly, de vrouw van Claudius, het bedrijf overneemt als beide heren zijn overleden. Vermouth wordt door het bedrijf in eiken vaten verscheept naar Franse koloniën. Om dit effect, dat de zon en zee hebben op de vaten tijdens de reis te imiteren, wordt in 1859 een aparte faciliteit geopend in Marseillan. Rondom het dorp staan hectares volgepland met de druiven die de basis vormen van Noilly Prat. Dit zijn Picpoul, Clairette, Ugni Blanc en Terret. De droge wijnen worden gedurende een jaar gerijpt in eiken vaten in de open lucht. Hier hebben de elementen vrij spel met de vaten: felle zon, storm, regen, wind. Dit proces heet L’Enclos. De zoetere wijnen rijpen 12 maanden in de Chai de Mistelles in grote vaten van Canadees eikenhout. In 1955 wordt het portfolio van Noilly Prat uitgebreid met de Rouge en in 1986 met de Ambré.

Van wijn naar vermouth

De eerste stap richting vermouth is het blenden van de wijnen, elk volgens een eigen recept. Daarna worden deze drie weken lang met kruiden en specerijen gemengd, uiteraard handmatig. Je snapt dat dit mengsel geheim is, maar een paar zijn wel te achterhalen. Sowieso zit er Artemisia Absinthium in (Absintalsem) want dat is een verplicht element in vermouth. Het is ook de naamgever van de drank: Wermut op z’n Duits (wormwood in het Engels). De oorsprong van vermouth ligt bij de oude Grieken: Pythagoras (inderdaad, van die bekende stelling) creëerde een herbale wijn als geneesmiddel en Hippocrates ontwikkelde een digestief van wijn, absintalsem en ander kruiden. De moderne vermouth heeft z’n oorsprong in Noord-Italië, waar in Turijn Antonio Carpano in 1786 een gearomatiseerde wijn maakt die hij Vermouth noemt. Hij was namelijk fan van de Duitse taal en literatuur. Al snel wordt deze drank populair en ontstaan verschillende stijlen: Italian (zoeter), Frans (droger) en Chambery (zoet en licht).

De andere vereisten om vermouth te mogen heten zijn dat minimaal 75 % van de inhoud wijn is en dat het alcoholpercentage tussen de 14,5 % en 22 % alcohol ligt. Alle vermouths zijn dus gearomatiseerde wijnen, maar andersom geldt dit niet. Andere bekenden uit deze categorie zijn Marsala en Retsina. Hieronder staan voor de drie varianten, L’Original, Rouge en Ambré, gespecifieerd welke wijnen zijn gebruikt en welke botanicals je terug kan proeven.

Noilly Prat Original Dry

In deze variant, die in 1856 werd geïntroduceerd en met afstand het meest complexe proces ondergaat, zijn 20 botanicals verwerkt. Onder andere kamille, bittere sinaasappelschil uit Tunesië, nootmuskaat, koriander uit Marokko, vlierbloesem en gentiaanwortel zijn hierin te vinden. De wijnen die zijn gebruikt voor zijn onder andere Picpoul en Clairette. Ook een aantal zoetere wijnen worden gebruikt. Deze worden geassembleerd, waarna een jaar lang de rijping in de open lucht plaatsvindt (L’Enclos) en 3 tot 4 maanden in de Chai Saint Louis. De zoete wijnen rijpen een jaar in de Chai de Mistelles. Hierna worden alle vaten opnieuw geassembleerd, waaraan neutrale alcohol, kamille-extract en framboos- en citroendistillaat wordt toegevoegd. Dit gaat naar de 25 vaten van 350 HL in Chai Saint Louis, waar de dodinage plaatsvindt: de maceratie met kruiden. Gedurende 3 weken wordt dit met de hand voorzichtig geroerd, waarna het geheel wordt geperst en een laatste houtrijping van 4 maanden in Chai Saint Louis ondergaat.

De Noilly Prat Original Dry is uiteraard prachtig om te gebruiken voor jouw Dry Martini, of een variant daarop (Dirty Martini, 50-50 Martini, Gibson Martini).

Rouge

Voor de Rouge worden 29 botanicals gebruikt, waaronder zoete sinaasappel uit Spanje, kaneel uit Sri Lanka, Cinchona uit Ecuador, kruidnagel uit Madagaskar en cacaobonen uit Venezuela. De mix van wijnen is niet gespecificeerd. Deze wijnen, samen met de toegevoegde alcohol, rijpen 3 tot 4 maanden in Chai Saint Louis, waarna ze met een kruidenextract en suiker worden geblend en worden gebotteld. Deze Noilly Prat Rouge is heerlijk om puur te drinken met wat ijs en een schijf sinaasappel, of om te gebruiken in cocktails zoals de Manhattan, de Americano en natuurlijk de classic amongst classics, de Negroni.

Ambré

De Ambré wordt volgens hetzelfde procedée gemaakt als de Rouge, maar uiteraard zijn hiervoor andere botanicals gebruikt. In de Ambré zijn onder andere lavendel, rozenknoppen en koriander uit Marokko gebruikt, kardemom uit India, kaneel uit Sri Lanka en vanille uit Madagaskar. Tot niet heel lang geleden was deze variant uitsluitend in Marseillan verkrijgbaar, maar gelukkig is deze nu dankzij het internet goed verkrijgbaar. Deze Noilly Prat Ambré is een buitenbeentje in de wereld van versterkte wijnen en één van mijn absolute favorieten om te gebruiken in cocktails.

The Oyster Ritual

Marseillan staat niet alleen bekend om de heerlijke vermouth, maar ook om de oesters die hier gekweekt worden in het Bassin de Thau. Deze lagune is door een smalle strook land afgesloten van de Middellandse Zee. Nu zijn deze specifieke oesters niet overal makkelijk verkrijgbaar, maar niet getreurd, met de oesters die je bij jouw visboer kan vinden werkt dit ook heerlijk. Het is heel simpel: schenk een scheutje Noilly Prat L’Original over de oester en slurp deze naar binnen. De droge, kruidige drank maakt een heerlijke combinatie met de zilte smaak van de oester.

Cocktailrevolutie met Noilly Prat

Met de cocktailrevolutie waar we middenin zitten beleeft Noilly Prat ook een enorme opleving. Bartenders over de hele wereld omarmen de veelzijdigheid van deze klassieke vermouth in creatieve mixen. Denk aan de iconische Martini, de Manhattan of de klassieke Negroni – de mogelijkheden zijn legio.

Puur

Elke variant kun je natuurlijk gewoon puur serveren over ijs. Bij de Orginal Dry gebruik je dan een citroenzest als garnering, bij de Rouge een sinaasappelzest en bij de Ambré een zest van grapefruit.

Le Sud
Deze longdrink is bedacht door Naren Young, een bartender werkzaam in bar Dante, New York. Als voorbereiding doe je een aantal druiven in je diepvries, 3 à 4 per serve. Als jij of je gasten dorst hebben schenk je 75 ml Noilly Prat Original Dry in een longdrink. Je vult het glas op met ijsklontjes en 3 à 4 druiven. Hierschenk je bruiswater over, Roer kort door en serveer.

Coffee Tonic
Schenk 50 ml Noilly Prat Rouge en 25 ml koffielikeur in een longdrink. Vul het glas met ijs en vul het met gekoeld tonic water. Roer even door en serveer met een schijf verse sinaasappel.

50:50 Martini Cocktail
Koel je mixing glas voor met ijs en water zodat het echt goed koud is. Gooi het mixing glas leeg en vul met nieuw ijs. Schenk hier 50 ml Noilly Prat Original Dry en 50 ml gin (Voor een Dry Martini) of 50 ml vodka (voor een Vodka Martini). Roer de drank goed door gedurende zo’n 25 – 30 seconden. Proef tussendoor of de drank koud genoeg is (voeg anders meer ijs toe), niet te verwaterd (voeg dan gelijke delen vermouth en gin/vodka toe) of een combinatie van beiden. Haal je martiniglas uit de diepvries en schenk hier je drank in. Serveer met een zest van citroen.

Manhattan
Deze prachtige klassieker kun je maken met bourbon en rye whiskey met Noilly Prat Rouge. Zorg voor een ijskoud mixing glas door het met ijs en water voor te koelen. Vul daarna met vers ijs en schenk hier 25 ml Noilly Prat Rouge en 50 ml van jouw drank naar keuze. Roer gedurende 25 – 30 seconden. Proef tussendoor of de drank koud genoeg is (voeg anders meer ijs toe), niet te verwaterd (voeg dan naar verhouding vermouth en drank toe) of een combinatie van beiden. Haal je martiniglas of Nick & Nora uit de diepvries en schenk hier de drank in. Serveer met een zest van sinaasappel.

Ambré Negroni
Schenk 35 ml gin, 35 ml Noilly Prat Ambré em 35 ml Bitter in een voorgekoeld mixing glas. Roer gedurende 25 – 30 seconden goed door (inderdaad, tussendoor even proeven). Schenk daarna uit in een tumbler met 1 groot ijsblok of een aantal kleinere ijsblokjes. Garneer met een schijfje grapefruit of, als je die niet in huis hebt, een schijfje verse sinaasappel. Uiteraard kun je ook ‘gewoon’ de Noilly Prat Rouge gebruiken voor een klassieke Negroni.

Gin Fizz
In samenwerking met de bekende bartender Paul Morel is een serie bijzondere cocktails ontwikkeld. Eén daarvan is de Gin Fizz, een klassieker, maar nu met een twist. Om dit voor te bereiden maak je zelf een infusie door 20 cl gin, 20 cl Noilly Prat Ambré, 30 cl Elderflower Cordial en 20 cl gezeefd vers limoensap te mixen in een glazen literfles. Dit kun je heel goed bewaren in de koelkast. Heb je dorst, dan doe je 70 ml van deze mix met 1 eiwit in een shaker. Shake een keer 10 seconden zonder ijs en daarna 10 seconden met ijs. Doe 30 ml tonic water en 30 ml in de shaker en schenk uit in een gekoeld longdrink glas.